Per zeilschip naar het ijzige Spitsbergen
Ja, ze zijn er nog. Georganiseerde rondreizen waarbij het programma niet vast staat, je verblijfsplek toch vertrouwd wordt, hoewel je steeds ergens anders bent en comfort gemengd wordt met avontuur. Ik zeilde 2193 kilometer, van de Noorse kust naar Spitsbergen. Bekijk de reisvideo en lees het verhaal.
Het Zeilschip: De Antigua
Het schip de Antigua is een ranke driemaster, een stalen vissersschip uit 1957 dat in 1993 is omgebouwd tot Barkentijn. Bij dit scheepstype is de voorste mast van het zeilschip dwarsscheeps getuigd (dus met ra’s) en de overige masten langsscheeps. Eenmaal aan boord ontpopt zich een sfeervol schip met veel hout en staal, ronde patrijspoorten, een ruime ‘woonkamer’ en een lange gang met hutten. De zeilen kunnen gezet worden. Het is wennen en kijken. De talrijke touwen, hun werking en het achterliggende mechanisme zijn in het begin vreemd voor iedereen behalve de bemanning. Gekleed in gekleurde regenjassen volgen we wat onwennig de commando's op, zonder meteen de link te leggen met wat er draait, strak komt, omhoog gaat en wat daar dan de gevolgen van zijn.
De avontuurlijke reisroute
De eerste plaats waar we aanleggen is Reine op de Lofoten. De Lofoten zijn van oudsher het centrum van de kabeljauwvisserij. Als we door Reine wandelen zijn daar de karakteristieke rekken met kabeljauw die daar tot stokvis gedroogd wordt. We varen door naar het plaatsje Nusfjord, één van de oudste en best bewaarde vissersplaatsjes in de Lofoten. Aan de kade hangen gedroogde kabeljauwkoppen en er nesten drieteen-meeuwen op de rotsen, maar ook op de vensterbanken. We maken een wandeling langs de vissersweg. Het pad en het landschap ogen ruig, zals het leven dat je je hier voorstelt. We zien meer kustleven, houten huisjes en een strand dat bijna tropisch aandoet, op de besneeuwde bergen erachter na. In Stokmarknes treffen we een buiten gebruik gesteld cruiseschip, waarvan het interieur een ware tijdmachine is.
Ontdek Spitsbergen
We hijsen de zeilen en maken de oversteek naar Spitsbergen via Bereneiland. Op volle zee oner zeil hangt het schip onder een hoek, rolt om die hoek heen en stampt in de andere dimensie door de golfslag. Donker wordt het die dagen op zee niet meer, wat het avontuur nog specialer maakt. Na ruim twee dagen komen we aan bij Bereneiland met zijn steile kust met hoge kliffen. Op een paar plaatsen zijn zandstranden en in het zuiden vind je diverse grotten en onderaardse riviertjes. Met de zodiacs gaan we aan land in een kleine baai. Onze eerste kennismaking met de echte Arctische wereld doet haast buitenaards aan. Om je voetstappen hier - als één van enkele tientallen bezoekers per jaar- te mogen zetten voelt als een groot voorrecht. Na het bezoek aan Bereneiland varen we verder naar Spitsbergen waar we een ankerplaats vinden met uitzicht op ijs en sneeuw.
50 Tinten blauwgrijs
Vanaf een afstand zie je vooral majestueuze ijslandschappen. Ruige toppen, een vlakke zee en een bewolkte hemel zorgen voor een landschap dat zich nog het best laat beschrijven als 50 tinten blauwgrijs. Gletsjers en fjorden zijn zowel het decor als het onderwerp van de landingen per Zodiac, die in het begin toch wat spannend zijn, maar na een tijdje een vertrouwde routine worden. Aan land krijgt het harde klimaat het leven klein maar er niet onder. Knopjes in paarse en oranje kleuren, soms slechts enkele millimeters groot, zijn bijna brutale accenten in al het grijs. We zien sneeuwvosjes, een paar rendieren bij wie vrees en nieuwsgierigheid zich afwisselen, zeeleeuwen en walrussen. Vanaf het schip zien we een groep kleine walvissen, voornamelijk gekromde bruine ruggen. Er ontstaat een zekere opwinding als we dan eindelijk een grote walvis ontwaren!
Mijn anker
Als ik later mijn foto's terugkijk valt meteen op hoe vaak ik de Antigua op de plaat heb gezet. In soms bijna surrealistische landschappen is het schip als een anker, een vertrouwd element, een veilig element dat je doet wortelen een drijvend behouden huis je veilige houvast. En natuurlijk… fotogeniek. Alsof het je houvast is, je connectie is met de wereld van de mensen, zonder welk je verloren bent in een vijandige omgeving.