Drie reisbegeleiders over duurzaam reizen met Sawadee

Bij Sawadee doen we er alles aan om onze reizen zo duurzaam mogelijk te maken. Onze reisbegeleiders spelen hierin een uiterst belangrijke rol. Zij zijn onze ogen en oren tijdens een reis, en hebben hierdoor goed inzicht in wat er speelt onder de reizigers, wat er al heel goed gaat en wat nog beter kan op gebied van duurzaamheid. We gingen met reisbegeleiders Marion, Patrick en Karen in gesprek over hun bijzondere werk en de rol die duurzaamheid daarin speelt.

Het werk als reisbegeleider

Als reisbegeleider is het soepel laten verlopen van de reis je grootste verantwoordelijk, daar zijn alle drie de reisbegeleiders het over eens. Patrick zegt hierover: “Het belangrijkste is natuurlijk dat alle deelnemers van de reis een prettige, ontspannen en ontzorgde reis hebben, waarbij ze veel van het land waar ze hun reis maken te zien krijgen.” Karen bevestigt dit en noemt haar werk als reisbegeleider heel divers. “Een klantgerichte instelling is een must, net als stressbestendigheid, besluitvaardigheid en een stukje ‘dienend’ leiderschap. Daarnaast moet je over een oprechte interesse in mensen beschikken.” Ook Marion noemt het sociale vlak een wezenlijk onderdeel van het vak. “Je staat altijd aan, draagt zorg voor alles en iedereen en ziet het liefst dat iedereen aan het eind van de reis blij en tevreden naar huis gaat. Zij blij, wij blij.” Daarnaast is een goede dosis organisatorisch vermogen en stressbestendigheid volgens haar erg belangrijk. “Achter de schermen zorgen we er als reisbegeleiders voor dat alle zaken die nodig zijn geregeld worden, zonder daar de groep mee te belasten. We proberen daarnaast een prettige sfeer in de groep te creëren en iedereen hun belangen in het oog te houden. Dit geldt niet alleen voor de deelnemers maar ook voor de lokale bevolking, hotels, uitvoerders van tours, de natuur en het klimaat.”

De toenemende rol van duurzaamheid

De verschillende belangen in het oog houden is nu juist zo belangrijk bij duurzaam reizen. Als we de reisbegeleiders vragen naar de rol van duurzaamheid in hun werk, dan zeggen ze alle drie hetzelfde: “die rol wordt steeds groter”. Zo noemt Marion direct het voorbeeld van meer watertaps in de bussen. “Dat scheelt enerzijds ontzettend veel plastic afval en is anderzijds erg makkelijk voor de reizigers, want zo hoeven zij niet steeds op pad om water te kopen. Win-win.” Daarnaast merkt ze dat er steeds meer vraag is naar vega(n) eten, vooral op de 22-35ers reizen.

Karen tijdens haar werk als reisbegeleidster.

Ook Patrick merkt dat duurzaamheid steeds belangrijker wordt tijdens het reizen. Vooral op het gebied van dierenwelzijn zijn er dingen waar hij extra aandacht voor heeft. Zo let hij tijdens gamedrives goed op of dieren niet door de safaritruck of -jeep opgejaagd worden. “Ook het oppakken van dieren tijdens tours is niet wenselijk. Ik vraag bijvoorbeeld ook aan reizigers om niet te flitsen bij het fotograferen van dieren. Kikkers kan je hier bijvoorbeeld permanent mee verblinden, waardoor ze geen voedsel meer kunnen vinden en doodgaan. Dit probeer ik duidelijk mee te geven”. Maar ook op andere vlakken probeert Patrick zijn reizigers te informeren en bewustzijn te creëren. “Ik begeleid vrij veel reizen waarbij we in de jungle komen en probeer mensen er dan wel altijd op te wijzen wat de gevolgen zijn van het niet gebruiken van bijvoorbeeld FSC hout. Die mooie hardhouten tuinmeubelen gemaakt van die prachtige 400 jaar oude bomen uit de tropen die na een jaar of 5 verkleuren en dan prima zijn voor de openhaard. Het komt duidelijker binnen als je voor een indrukwekkende woudreus staat”, aldus Patrick.

Karen benoemt dat we in Nederland al veel verder zijn op het gebied van duurzaamheid dan in een andere landen. Ze zegt: “Met name in de armere en politiek complexe gebieden liggen er andere prioriteiten. Het is daarom belangrijk het duurzaamheidsprincipe wel uit te dragen, ook op reis, maar niet met een opgestoken vingertje.” Patrick is het hiermee eens: “We zijn op het gebied van duurzaamheid veel verder dan in veel landen die we bezoeken. Het is dan niet aan ons om te vertellen dat ze dingen fout doen, maar we kunnen mensen wel op ideeën brengen hoe dingen verbeterd kunnen worden.” Volgens Karen is het vooral een proces wat niet van de ene op de andere dag te veranderen is. “Zeker niet in bepaalde landen, waar het alternatief niet beter is. Maar zolang we een visie hebben en er met z'n allen voor gaan, denk ik zeker dat we van betekenis kunnen zijn.”

Samen een steentje bijdragen

Meedenken over mogelijke verbeteringen doen Marion, Patrick en Karen niet alleen als ze op reis zijn, maar ook thuis in Nederland. Zo zijn ze alle drie de reisbegeleiders onderdeel van een van Sawadee’s twee MVO-teams (Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen). Karen zegt hierover: “In onze overleggen delen verschillende reisbegeleiders hun visie op duurzaamheid en brainstormen we gezamenlijk over zaken die beter kunnen. Ook staat het onderwerp duurzaamheid standaard op de agenda bij trainingen en terugkomdagen. Ook Patrick waardeert het dat zijn mening en ideeën worden gevraagd over hoe we de reizen van Sawadee nog duurzamer kunnen maken en uitvoeren. “Op verschillende manieren worden we door de organisatie op de hoogte gehouden van ontwikkelingen op gebied van duurzaamheid; via mails, trainingen en uitingen. Dat we bij Sawadee ook een collega hebben op kantoor die als belangrijkste taak duurzaamheid heeft, is daarom ook zeer positief en heb ik nog maar op weinig plekken meegemaakt of van gehoord.”

Patrick in zijn element tijdens het begeleiden van een reis.

Dat Marion, Patrick en Karen duurzaamheid belangrijk vinden komt ook naar voren buiten hun werkzaamheden voor Sawadee. Zo heeft Karen naast haar werk als reisbegeleider een functie binnen het bedrijfsleven, waar ze zich actief met thema duurzaamheid bezighoudt. “Ook daar ben ik alert op plasticgebruik, afval en contracten met lokale leveranciers van verse producten. Maandelijks schrijf ik een column over de ontwikkelingen op het gebied van duurzame initiatieven en duurzaamheid in zijn algemeenheid binnen het bedrijf. Ook hierbij weer met de intentie vooral het zaadje te planten en langzaam dingen anders te gaan doen.”

Hoe groter het bewustzijn, hoe makkelijker het tenslotte wordt om de juiste keuzes te maken, weet ook Patrick. “Het reizen heeft mij ertoe gezet om zelf veel meer voor open te staan voor duurzaamheid. Wat koop ik wel en wat koop ik niet, zit er veel plastic verpakking omheen, loop ik, pak ik de auto of taxi of het openbaar vervoer? Door het reizen ben ik bewuster dit soort keuzes gaan maken.”

Kleine acties, grote impact

Dat het vaak gaat om kleine, simpele keuzes, zien de reisbegeleiders ook op reis. Tijdens hun vele avonturen komen ze tal van voorbeelden tegen van mooie duurzaamheidsinitiatieven. Zo vertelt Karen over haar recente kampeerreis in Zuidelijk Afrika: “Ik vond het mooi om te zien dat het eten dat over was naar de lokale bevolking ging. Niets werd verspild. De mensen in de groep krijgen dit ook mee en het maakt gesprekken los, wat weer tot meer bewustwording leidt. Daarnaast kwamen we in parken waar geen plastic meer mee naar binnen mag worden genomen, zoals de Okavango Delta in Botswana. Je merkt dat iedereen zich hier ook aan houdt en zich bewust is van zijn verantwoordelijkheid om zo’n prachtig gebied te beschermen tegen afval en vervuiling.”

Het voorkomen van voedselverspilling, afval en vervuiling zijn slecht enkele voorbeelden van hoe je je reis een stukje duurzamer kunt maken. Zo noemt Marion het gebruiken van een hervulbare waterfles, het hergebruiken van handdoeken in hotels, het uitdoen van de airco en lichten als je je hotelkamer verlaat en niet te lang douchen. Ze vult aan: “Maar buiten deze meer opzichtelijke punten, zijn er gedurende de hele reis ook heel veel kleine dingen die iets minder opvallen, maar minstens zo belangrijk zijn. Denk aan niet op het koraal staan, op gepaste afstand dieren bezichtigen, afval mee terug nemen, etc. Ik vind het heel belangrijk om toffe dingen te blijven doen zonder de natuur hiermee tot last te zijn.”

Patrick voegt nog toe: “Je zou eens kunnen kijken naar zeepjes, shampoo en tandpasta van het merk Happy Soap. Dit zijn biologische producten die niet verpakt zijn in plastic, langer meegaan dan de standaard producten en vaak ook nog compacter dus eenvoudiger zijn om mee te nemen op reis.” Minder meenemen is sowieso de gouden tip als je het Karen vraagt. “Dit geeft overzicht en ruimte, ook in je hoofd! Het zorgt ervoor dat je automatisch zuiniger om gaat springen met dat wat je hebt. Duurzaamheid is grotendeels een mindset die je meer gaat begrijpen als je zelf ziet met hoe weinig je eigenlijk kunt.”

Reisbegeleidster Marion tijdens een van haar reizen met Sawadee.

Naast het creëren van bewustzijn is het volgens Karen vooral belangrijk dat duurzaamheidsinspanningen haalbaar zijn in de praktijk. “We kunnen de wereld niet in een keer veranderen, dit gaat geleidelijk en met respect voor lokale omstandigheden.” Marion is het hier helemaal mee eens: “Ik vind het belangrijk dat we ons steentje bijdragen, maar vooral ook niet vergeten te genieten tijdens de reis. Met kleine stapjes dragen we bij aan een betere toekomst.”

Het belang van toerisme

Dat reizen bijdraagt aan die betere toekomst, daar zijn Marion, Patrick en Karen het absoluut over eens. “Ik krijg wel eens de opmerking dat ik gewoon moet stoppen met reizen omdat dit het beste is voor het klimaat. Maar het gaat veel verder dan dit”, aldus Patrick. “Als we niet meer reizen dan valt een grote bron van inkomsten weg voor heel veel lokale mensen. Een heleboel natuurgebieden bestaan nog om de simpele reden dat hier toeristen komen om van de natuur te genieten. Dit levert inkomsten op. Komen de toeristen niet, dan zal er ergens anders geld vandaan moeten komen. Dit kan dan door het kappen van bomen, gewassen gaan verbouwen of de dieren op te eten of te verkopen in de illegale handel. Doordat we met onze Sawadee reizen vaak in diverse natuurparken komen hebben we een positieve impact op het behoud van dit soort gebieden over de gehele wereld.”

Bovendien hoeft duurzaamheid de kwaliteit en beleving van je reis niet te beïnvloeden. Sterker nog, het draagt er vaak aan bij, zegt Karen. “Sawadee kiest zo veel mogelijk voor duurzame accommodaties in de breedste zin van het woord. Tijdens mijn laatste reis overnachtten we bijvoorbeeld in een lodge in de Caprivistrook in het noorden van Namibië. Deze lodge was onderdeel van een stichting zonder winstoogmerk. Alle inkomsten plus giften uit het buitenland worden geïnvesteerd in onderwijs, dagopvang en een kindertehuis in de omgeving. Los van de maatschappelijke inzet van deze lodge, was het ook nog eens een supermooie plek om een nacht te verblijven. De accommodatie lag hoger gelegen met uitzicht op de rivier waarin de hippo’s al snuivend en briesend van zich lieten horen, met aan de overkant zicht op buurland Angola. Het bewijs dat duurzaamheid bij Sawadee prima samen kan gaan met kwaliteit en beleving.”