Torajaland

Tana Toraja, oftewel Torajaland, wordt beschouwd als één van de mooiste streken in Zuid-Sulawesi: een absoluut hoogtepunt! Deze streek, die gelegen is op zo’n 250 kilometer van Makassar (de hoofdstad van Zuid-Sulawesi), wordt niet voor niets het ‘land van de goddelijke koningen’ genoemd. Torajaland heeft deze titel niet alleen te danken aan de prachtige omgeving, maar ook aan de unieke cultuur die hand in gaat met indrukwekkende tradities.

De geschiedenis in een notendop

In de periode van de koloniale overheersing hebben de meeste Toraja’s zich bekeerd tot het christendom. Maar in de praktijk blijkt dat een groot deel van de lokale bevolking nog leeft volgens de Torajanese godsdienst, welke al meer dan 300 jaar bestaat. Dit houdt in dat de traditionele en religieuze gebruiken een belangrijk onderdeel zijn van de samenleving, waaronder de dodencultuur en voorouderverering.

Wat is er te doen in Torajaland?

• Het bijwonen van een begrafenisceremonie: De cultuur in Torajaland uit zich onder andere in prachtig versierde zadeldaken (ook wel Adat-huizen genoemd) en de dodencultuur. In Torajaland wordt de dood als het hoogtepunt van het leven gezien. Hier wordt de laatste eer bewezen met een begrafenisceremonie vol met diverse rituelen. Ook wordt de overledene gebalsemd en tijdelijk bewaard (wat soms wel een jaar kan duren). Vervolgens wordt de overledene in rotsgraven geplaatst waar ook dodenpoppen (tau-tau) staan. Er wordt geloofd dat deze dodenpoppen over de overledene en zijn afstammelingen waken. Als reiziger is het mogelijk om een begrafenisceremonie bij te wonen. Weliswaar tegen een kleine vergoeding, maar dat is het méér dan waard! Zo heb je de mogelijkheid om kennis te maken met tradities en gewoontes die je nergens anders ter wereld vindt. Houd er overigens wel rekening mee dat er dieren (varkens of buffels) worden geslacht tijdens een begrafenisceremonie. Dus laat een dergelijke begrafenis aan je voorbij gaan als je niet tegen bloed kan. Gelukkig heeft Torajaland nog veel meer moois te bieden, dus sla deze plek zeker niet over tijdens je reis in Sulawesi.
• Aanschouw de voorouderverering: Breng een bezoek aan de hangende rotsgraven van Lemo met de welbekende tau-tau poppen om een goed beeld te krijgen van de voorouderverering in Torajaland. Van oudsher wordt er geloofd dat deze tau-tau poppen waken over de levenden. De poppen zijn zo gemaakt dat ze dezelfde gelaatstrekken vertonen als hun voorouders. Ook vind je rotsgraven in de grotten bij Londa.
• Verwonder je over de traditionele architectuur: De Toraja’s staan naast de dodencultuur en voorouderverering bekend om hun traditionele huizen. Deze zogenoemde ‘Tongkonans’ met hun kenmerkende zadeldaken hebben prachtig versierde voorgevels. Ook de daken in de vorm van een zadel of omgekeerd schip zijn uitbundig versierd met houtsnijwerk, diverse patronen en buffelhoorns of –schedels. Wist je daarnaast dat ‘Tongkonans’ symbool staan voor de connectie die de lokale inwoners hebben met de grond waarop hun voorouders woonden?
• Ontdek de prachtige natuur: Net als de rest van Sulawesi is Torajaland omringd door schitterende natuur, zoals prachtige rijstvelden en valleien. Ontdek dus al dit moois op de fiets of ga hiken in de groenrijke en bergachtige omgeving. Of ga op de avontuurlijke toer en ga raften.

Onze eigen ervaringen

Torajaland heeft een diepe indruk op ons achtergelaten met zijn rijke culturele erfgoed en adembenemende natuur. We waren met name getroffen door de krachtige verbondenheid van de Toraja's met hun voorouders, welke duidelijk werd geïllustreerd door hun indrukwekkende begrafenisceremonies en tau-tau poppen. Ons bezoek aan de traditionele Adat-huizen was een ander hoogtepunt, waarbij we konden zien hoe diep de Toraja-cultuur in het dagelijks leven is verankerd. Bovendien hebben we genoten van de prachtige omgeving, vooral tijdens onze fietstochten en hikes door de omliggende rijstvelden en valleien. Torajaland is een onvergetelijke bestemming, en we kijken ernaar uit om er opnieuw te bezoeken.

Hoe kom ik in Torajaland?

Het stadje Rantepao wordt veelal gezien als uitvalsbasis voor Tana Toraja. Zo kan je Rantepao makkelijk met de bus bereiken vanuit Makassa. Wel duurt de busrit zo’n 8 uur en rijden de meeste bussen’s nachts. Een buskaartje kost zo’n 100.000 rupiah’s (omgerekend zo’n €7). Zorg wel dat je vooraf boekt; de bussen zijn namelijk snel volgeboekt, helemaal in juli en augustus.

Vervoer

De leukste manier om je te verplaatsen in Tana Toraja is met de scooter of fiets. Deze huur je al voor een paar euro per dag. Houd er we rekening mee dat het een stuk lastiger is om bike rentals te vinden in Sulawesi. Wel kan je deze regelmatig huren bij je accommodatie; informeer dus eerst of je scooters of fietsen kan huren voordat je een homestay boekt. Ook kan je een gedeelde minibus nemen; deze goedkope manier van vervoer rijdt vaak vaste routes. Daarnaast kan je een ojek, een soort motortaxi, nemen om korte afstanden te overbruggen. Mocht je liever de auto pakken, dan kan je ook een jeep huren met of zonder chauffeur. Let wel op: niet alle wegen zijn geasfalteerd.

Overnachten in Torajaland

Vergeleken met de rest van Indonesië zijn de overnachtingsmogelijkheden in Tana Toraja relatief beperkt. Het merendeel van de accommodaties is te vinden in Rantepao, waaronder diverse guest houses. Je betaalt je zeker niet blauw aan een overnachting in Tana Toraja, maar mede door de vele begrafenisceremonies stijgen de prijzen in juli en augustus.

Wat betaal je?

In Torajaland zijn de kosten van levensonderhoud over het algemeen lager dan in de meeste westerse landen. De prijzen voor eten en drinken variëren, maar je kunt een maaltijd verwachten voor ongeveer 30.000 tot 60.000 rupiah (ongeveer €2-€4). Wat betreft vervoer, een scooter huren kost je meestal rond de 70.000 rupiah (ongeveer €5) per dag, terwijl een gedeelde minibus ongeveer 10.000 rupiah (minder dan €1) per rit kost. Entreegelden voor bezienswaardigheden zoals de hangende graven van Lemo variëren, maar reken op ongeveer 20.000 rupiah (iets meer dan €1).

Wat is de beste reistijd?

Wil je graag een begrafenisceremonie bijwonen? Dan is de periode juni t/m augustus de beste reistijd; het merendeel van de begrafenisceremonies vindt namelijk plaats in deze maanden. Ook valt er in deze periode weinig neerslag. Het regenseizoen gaat van start in november en eindigt in maart.

Lokale informatie

De officiële taal in Torajaland is het Indonesisch, maar de Toraja's hebben hun eigen taal, Torajaans. De meeste mensen spreken echter voldoende Engels, vooral in toeristische gebieden. De lokale munteenheid is de Indonesische rupiah (IDR). Het is verstandig om voldoende contant geld mee te nemen naar Torajaland, omdat ATM's niet altijd betrouwbaar zijn en veel plaatsen geen creditcards accepteren. Het is ook belangrijk om respect te tonen voor de lokale cultuur en tradities. Bijvoorbeeld, vraag altijd toestemming voordat je foto's maakt van mensen of ceremoniële gebeurtenissen. Vergeet ook niet om passende kleding te dragen, vooral bij het bijwonen van ceremoniële gebeurtenissen.